Özgür
Gürbüz-BirGün/7 Ağustos 2015
70 yıl önce Hiroşima ve Nagazaki’ye atılan
‘Küçük Çocuk’ ve ‘Şişman Adam’ adlı nükleer bombalar yüz binlerce canlıyı
öldürdü. İlk nükleer bombayı Yeni Meksika eyaletinde 16 Temmuz 1945’te deneyen
ABD, ikinci denemeyi 21 gün sonra Hiroşima’da binlerce insanın yaşadığı kentte
yaptı. 9 Ağustos’ta ise Nagazaki önce büyük parlak bir ışığa, saniyeler sonra
da ısıl radyasyona maruz kaldı. Yaklaşık 250 bin insanı öldüren, diğer
canlılarla doğaya tarifsiz bir zarar veren nükleer silahlar o gün bugündür
hayatımızda.
Dünyada hâlen 10 bin 144 adet nükleer savaş
başlığı var. Yaklaşık yüzde 90’ı ABD ve Rusya’nın elinde. Soğuk Savaş döneminin
bitişiyle nükleer silahlanma yarışı da durdu. Dünyadaki nükleer başlıklı füze sayısı
60 binden 10 binlere geriledi. Sayının azalmasına rağmen riskin azaldığı
söylenemez. Nükleer silah sahibi beş ülkeye (ABD, Rusya, İngiltere, Fransa ve
Çin) tanınan ayrıcalık, silahların yayılmasına yol açtı. Bugün İsrail,
Hindistan, Pakistan ve Güney Kore’de de nükleer silahlar var. Nükleer silaha
sahip ülkeler caydırıcı değil teşvik edici oldular ve tüm anlaşma ve
uluslararası baskılara rağmen nükleer silaha sahip ülke sayısı arttı. Savaş
başlıklarının sayısının azalması da bir anlamda yanıltıcı. Hiroşima ve
Nagasaki’ya atılan bombaların çok daha güçlüleri depolarda bekletiliyor. IŞİD
gibi terör örgütleri nükleer maddelere ulaşmaya ve ‘kirli bomba’ denilen silahlarla
bir kenti yok etmeye çalışıyor. Eldeki nükleer silahlar bu örgütleri caydırma
kapasitesine sahip değil aksine olası saldırılarda hedef olmanıza neden oluyor.
2. Dünya Savaşı’nı durdurduğu iddia edilen
bombalardan bu yana savaşlar durmadı, şekil değiştirdi. Nükleer silahların
işlevsiz kaldığı sokak çatışmaları, düzensiz ordular ve devletsiz silahlı
güçler ortaya çıktı. Hiroşima ve Nagasaki’de öldürülenden daha fazla insan
Suriye’de öldürüldü ama savaş durmuyor. Çünkü savaşları bombalar, ölen insanlar
veya silahlar değil barış talebi durdurur. Suriye cehenneminde bu çok net
görülüyor. Suriye’de savaşın bitmemesinin sebebi, içinde Türkiye’nin de
bulunduğu birçok ülkenin bu savaşı istemesi. Mültecilerden, terör
saldırılarından, ekonomik kayıplardan yakınan Türkiye ve bölge ülkelerdeki
birçok insandan ‘barış’ çağrısı yapan yok. IŞİD YPG’yi, Esad’a karşı
desteklenen muhalifler Suriye Ordusu’nu vurduğunda sevinenler, şimdi o
silahların kendilerini vurduğuna tanıklık ediyor.
Nükleer silah tehlikesi de aynı savaş
tehlikesi gibi, tüm nükleer başlıklar/bombalar yok edilmeden ortadan
kalkmayacak. Bunun için de nükleere silaha giden her yolun önü kapatılmalı.
Uranyum zenginleştirme ve nükleer atıklardan plütonyum elde etme gibi sivil
nükleer programlarla iç içe geçmiş silah elde etme yolları da buna dahil.
Türkiye’de sokaktaki insanın nükleer santral projesini nükleer silahla
karıştırması biraz bilmemezlikten biraz da bu ilişkinin gerçekliğinden
kaynaklanır. Nükleer silah için santrale ihtiyaç yok ancak sivil programların
arkasına askeri amaçların gizlenmesi de yeni değil. Kuzey Kore’nin, İsrail’in
nükleer enerji santrali yok ama nükleer silahları var. Masum, bilimsel
araştırma gibi görünen yöntemler bile, nükleer silaha ulaşmada araç olabilir.
Uluslararası yaptırım mekanizmaları yetersiz çünkü nükleer silaha hayır derken
sivil nükleer programlara dokunmaktan aciz, nükleer lobinin gücüne boyun eğmiş
durumdalar. Özellikle Orta Doğu coğrafyasında artan nükleer enerji sevdası,
bundan 70 yıl önce Japonya’da yaşanan katliamların benzerlerinin bu bölgede
yaşanması olasılığını arttırıyor.
Japonya’daki son nükleer saldırıya tanıklık
edenlerden çok azı hâlâ hayatta. Onlar ölünce binlerce insanı aynı anda yakan,
sağır ve kör eden bu cinayeti geceleri kabuslarında gören kimse kalmayacak.
Türkiye ve dünyada barış çabalarının güçlendirebilirsek bir daha hiçbir çocuğun
güneş ışığından başka bir ışıkla uyanmak zorunda kalmayacağı bir dünya
yaratabiliriz. Nükleer santral ve nükleer silah belasının her ikisinden de
kurtulabiliriz. Nükleer karşıtı hareketin filizlendirdiği bir barış hareketine
bugün eskisinden de fazla ihtiyacımız var.
***
***
Dünyada nükleer
başlıklı füze sahibi ülkeler
ABD
|
Rusya
|
İngiltere
|
Fransa
|
Çin
|
İsrail
|
Hindistan
|
Pakistan
|
Kuzey Kore
|
Dünya
|
4804
|
4480
|
225
|
300
|
250
|
80
|
110
|
120
|
10+
|
10144
|
Kaynak: Nükleer
Bilim İnsanları Bülteni
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder