‘Evlerimiz yıkılmasaydı torunum kömür olmazdı’

Özgür Gürbüz - Sabah / 12 Ocak 2008

Fotoğraf: Cenk Ertekin

Silivri’nin Alibey Mahallesi’ndeki belediye konutlarının tam arkasında sayıları 300’ü bulan çingeneler 10 aylık Yaşam bebeğe ağlıyor. 2 Ocak gecesi, Yaşam bebeğin plastik ve kartondan yapılmış çadırında çıkan yangın hem onun hem de onu kurtarmak isteyen Amcası Yılmaz Güreşir’in canını aldı. Yaşam’ın iki buçuk yaşındaki kardeşi Mert’i kucağından düşürmeyen annesi Gürcan Güreşir, sadece “Bir tek bu (Mert) kaldı” diyebiliyor. Babası Kadir’in ağzını bıçak açmıyor. Kardeşi Yaşar, “Yeni ev yapacağız dediler evlerimizin yıkılmasına itiraz etmedik. 3 aydır çadırdayız” diyerek kızgınlığını dile getiriyor. Yaşam’ın anneannesi Ayşe Bakırcı ise ekliyor: “Evlerimiz yıkılmasaydı torunum kömür olmazdı”.

Uzun yıllardır yaşadıkları bu arsaya kurdukları gecekonduları Ekim ayında “okul yapılacak” gerekçesiyle yıkılmış. Onlar da mecburen tek geçim yolları olan çöpten topladıkları plastik ve kağıtlardan çadırlar kurarak başlarını sokacak yeni bir yer yapmışlar. Önce kasım ayında Silivri’yi sular altında bırakan selle boğuşmuşlar sonra da bu yangın felaketi ile sarsılmışlar. Silivri Belediye Başkanı Hüseyin Turan’a tepkililer. Okul yapılacak diye evlerinin yıkımına ses çıkarmadıklarını söyleyen Çingeneler, daha sonra zemin uygun olmadığı için okul yapımından vazgeçildiğini öğrenmişler. Turan’a şikayetlerini iletip kendilerine ev yapacak arsa istediklerinde ise, “Nereden geldinizse oraya gidin” yanıtını aldıklarını söylüyorlar. Ayrım yapıldığını anlatan çadır kentin sakinleri, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Topbaş’a “yardım etmesi” için çağrıda bulunuyor.

40 aileye konteynır ev
Belediye Başkanı Turan, ise “Biz onların evlerini yıkmadık” diyor. Gördüğümüz yıkıntıların bir tarafı tuğladan diğer tarafı naylondan ibaret yapılar olduğunu söylüyor, ev olarak kabul etmiyor. 40 aileye “konteynır ev” verileceğini belirten Turan, Çingenelerin kaldığı bölgenin tam dere yatağının üzerinde olduğunu ve sel tehlikesiyle karşı karşıya oldukları için orada kalmalarının doğru olmadığını belirtiyor. Konteynır ev haberinin yangından hemen sonra 5 Ocak’ta açıklanmasının talihsizlik olarak niteleyen başkan, “Sanki yangınla örtüşüyormuş gibi oldu” açıklamasını yapıyor. Turan, “Ev yıkım olayı kesinlikle olmadı. Biz, 2004 seçimlerinden önce sizlere ev vereceğiz dedik. Bunu duyan Keşan’daki, Edirne’deki Roman vatandaşlar Silivri Belediyesi ev verecek diye buraya geldi. 40-50 hane birden 100’e çıktı. Biz onları geri göndereceğiz. Onları kabul etmiyoruz. Muhtardan kayıtları aldık ve Çeribaşı ile protokol imzaladık” açıklamasını yapıyor.

Okul mu olacak park mı?
Belediye Başkanı’na Çingenelerin yaşadığı bölgede ne yapılacağını sorusuna “Dereyi islah etmek zorundayız. Sel tehlikesi var. O bölgeyi yaya yürüyüş alanları ve çevre düzenlemesiyle park yapacağız” yanıtını alıyoruz. Park yapılacak alanın etrafında Belediye Konutları da dahil olmak üzere blok blok yapılar var. Turan, diğer yapılaşmaların da yanlış olduğunu, dere yatağına yapılan toplu konutlardan birkaçının 1999 depreminde zarar gördüğünü açıklıyor ancak bu konutlarla ilgili çok da fazla bir şey yapamıyoruz diyor. İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’nden aldığımız bilgi ise yapılması düşünülen okul projesinin zemine uygun olmaması nedeniyle müteahhit ve bakanlık tarafından onaylanmadığını, başka bir yere taşındığı yönünde. Yine de okul yapacağız diyen yetkililer, temeli daha derine inen projeyi 2008’de hayata geçireceklerini söylüyor.

Çingeneler taksitle arsa istiyor
Silivri’deki çingenelerden Selçuk Kıymaz, 5 yıldır burada yaşadığını ve biriktirdiği 5 bin YTL’yi kendisine verilecek bir arsa için vermeye hazır olduğunu söylüyor. Gerisini 200-300 taksitle ödeyebileceğini söylüyor. Yılmaz, “Halk gününde konuştum. Başkanım, 5 milyarım var bana 150 metrekare yer ver dedim. Bana trilyonda versen sana yer vermem dedi. Herkes geldiği yere gidecek. Şimdi kiraya çıksam elimdeki para ancak bu kışı geçirmeye yeter. Çöpten topladıklarım bana günde 10-15 lira ancak getiriyor” diyor. Annesi Hamide Kıymaz ise “Nerden geldiyseniz oraya gidin” sözüne içerlemiş: “O zaman benden alsınlar bu TC numarasını. Türk nüfus kağıdını da alsınlar. Nereye aitsem oraya göndersinler. Ben Türk vatandaşı değil miyim? Hüseyin Turan da biryerlerden gelme buraya, Başbakanımız da. Şart değil ki anam babam beni Silivri de doğursun”. Silivri Belediye Başkanı Hüseyin Turan, arsa taleplerine “Yerimiz olsa verirdik” yanıtını veriyor ve konteynır evlerin arazisinin de Hazine’den sağlandığına dikkat çekiyor.

Atık yağları toplamayanın peşine belediyeler düşecek

Özgür Gürbüz - Sabah / 11 Ocak 2008

Türkiye'de kullanılan 1 milyon 650 bin ton bitkisel yağın her yıl 350 bin tonu atık yağ olarak lavabolardan, kanalizasyona oradan da su kaynaklarına gidiyor ve büyük bir çevre sorunu teşkil ediyor. Tarım Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Nevzat Artık, 350 bin tonu bulan atık yağların sadece yüzde birinin geri toplanabildiğini söylüyor. Atık yağların toplanması için 19 Nisan 2005’te çıkan yönetmeliğe ek olarak, Çevre ve Orman Bakanlığı, 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve 9 ilçe belediyesine denetleme ve ceza kesme yetkisi verdi. Bağcılar, Bayrampaşa, Silivri, Şişli, Eminönü, Fatih, Sarıyer ve Eyüp belediyeleri, bitkisel atık yağ üreten otel, lokanta, yemek fabrikaları gibi yerleri artık denetleyebilecek. Belediyeler ayrıca evlerden kızartmalık yağları toplamak için gerekli sistemi kurmak ve halkı bilgilendirmekle de yükümlü olacak.

İstanbul’da gerçekleşen “Bitkisel Atık Yağların İnsan Sağlığı ve Çevreye Etkileri, Biyodizelin Önemi” başlıklı sempozyumda biraya gelen bürokratlar ve sektör temsilcileri atık yağ konusundaki sorunları ve fırsatları tartıştı. ALBİYOBİR (Alternatif Enerji ve Biyodizel Üreticileri Birliği) Başkanı Tamer Afacan atık yağlardan biyodizel elde edilmesi halinde çevresel bir problemin çevresel bir avantaja dönüştürüleceğini söylüyor. Afacan, “Ülkemizde tahmini rakamları bir kenera bırakırsak ve 100 bin ton kullanılmış yağın toplandığını varsayarsak bundan 75 milyon dolarlık petrol eşdeğeri akaryakıt elde edebileceğiz” diyor. İstanbul İl Çevre ve Orman Müdürü Mehmet Emin Birpınar ise, yüzde birlik oranın azlığından yakınıyor ve denetimleri sıklaştırılması gerektiğini belirtti. Birpınar, “2007 yılında sadece 2 bin 500 ton atık yağ toplanmış. 350 bin tondan biyodizel yapılsa 750 milyon dolarlık bir akaryakıtın dünyadan satın alınması önlenir” diyor ve ekliyor: “Toplanan atık yağlardan sabun yapılıyor Kaçak olarak yeniden yağ olarak kullanılıyorsa çok kötü”.

Gıda denetimleri sıklaştı
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Nevzat Artık ise Türkiye’de gıda güvenliğine Avrupa ülkelerinden daha çok önem verildiğini söyledi ve 2007 yılında yapılan denetimler hakkında bilgi verdi. 2007 yılında tüm Türkiye’de 5 bin 400 gıda denetçisi tarafından 81 ilde 66 bin 158 denetim yapıldı. Toplu gıda tüketimi yapılan yerlerden 298 tanesine idari para cezası kesilirken, 92 tanesi savcılığa sevk edilmiş. Denetlenen 2638 yemek fabrikasından da 179’una idari para cezası kesildi, 42 tanesi savcılığa sevk edildi.

Nükleer karşıtı bir megastar!

Doğa Derneği'nin yeni yüzü olan ve üç yıl derneğe gönüllü hizmet edecek olan Tarkan sıkı çevreci çıktı! Megastar, 1993'te de nükleer santral karşıtlarına destek olup konser vermiş ve gelirini bağışlamış.

Özgür Gürbüz - Günaydın / 8 Ocak 2007

Metamorfoz' albümü ile günlerdir gündemden düşmeyen Tarkan şimdi de Doğa Derneği ile beraber çalışarak çevrenin korunmasına yardımcı olacak.

Konser vermişti
Boz ayılardan telli turnalara, Silifke Kirpifaresi'nden Toros Kurbağası'na kadar birçok soyu tükenmekte olan hayvan ve bitki türünü korumak için mücadele eden derneğin yeni yüzü olan Tarkan, bundan yıllar önce de 'nükleer' karşıtlarına destek olmuştu. Tarkan; Mersin Akkuyu'da kurulması düşünülen nükleer santrale karşı mücadele eden çevrecilere destek olmak amacıyla, 9 Ekim 1993 tarihinde Harbiye Açıkhava Tiyatrosu'nda bir konser vermişti. Konserin gelirini nükleer karşıtlarına bağışlayan Tarkan, bu hareketiyle çevrecilerin gönlünde taht kurmuştu. Tarkan konserinden elde edilen gelir, 12-15 Ekim 1993 tarihinde Ankara Altınpark'ta düzenlenen 'Türk Rock Müzik Sanatçıları Atom Santraline Karşı' adlı konserin masraflarına harcandı. 'Nükleer Enerji Sonun Başlangıcı' yazılı tişörtüyle de kameralara poz veren Tarkan, tam 15 yıl sonra yine nükleer karşıtı fotoğraflarla ortaya çıktı. Tarkan yeni albümünün tanıtımını çevrecilerin nükleer santral yerine kurulmasını tercih ettikleri rüzgar türbinlerinin önünde gerçekleştirdi.

Doğanın yeni yüzü oldu
"Tarkan Doğa Derneği'nin yeni yüzü olacak" diyen Doğa Derneği Genel Müdürü Güven Eken, bu birlikteliğin uzun soluklu olacağını söylüyor. Bu ayın sonunda Tarkan ile birlikte bir basın açıklaması yapacak olan Doğa Derneği, bir yıllık detaylı bir plan hazırladıklarını ve misyonlarının üç yıllık bir birliktelik olduğunu belirtiyor.

Altın madeni çevreci, içme suyu barajı değil!

Özgür Gürbüz / 6 Ocak 2008

İzmir’in Menderes İlçesi Efemçukuru yöresinde açılmak istenilen altın madeni alanı için Bakanlar Kurulu’ndan kamulaştırma kararı çıkması ve altın madenine olumlu ÇED (Çevre Etki Değerlendirme) raporu verilmesi ortalığı karıştırdı. Kanadalı Eldorado Gold firmasının Türkiye’deki şirketi olan Tüprag tarafından işletilecek maden, aynı zamanda İzmir’in içme suyu ihtiyacını karşılamak için yapılması düşünülen Çamlı Barajı’nın su toplama alanı içerisinde kalıyor. Baraj yapılırsa altın madeni, altın madeni açılırsa da barajın yapılması mümkün değil.

Çamlı Çayı üzerine kurulması planlanan barajın yıllık kapasitesi 21,5 milyon metreküp. Tüm büyük kentler gibi su sorunu yaşayan İzmir için bu yaklaşık 300 bin kişinin içme suyu anlamına geliyor. Baraj alanı için gerekli olan kamulaştırma dahil 80 milyon YTL’ye mal olacak barajın tamamlandığında yıllık 25 milyon YTL gelir getireceği öne sürülüyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi de barajın yapılmasını istiyor ancak daha önce barajdan yana olan DSİ’nin karar değiştirmesi ve 29 Aralık 2007 tarihinde baraj inşaatının çevreye uygun olmadığına dair verilen ÇED raporu baraj inşaatına adeta taş koydu. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin Stratejik Planı’na göre, Çamlı Barajı’nın yapımı 2007 yılı programına alınmış, ihalesinin 2007 yılında yapılarak aynı yıl inşaatının yüzde 9'luk kısmının bitirilmesi planlanmıştı. Önceki gün Resmi Gazete’de yayınlanan kamulaştırma kararı da umutları iyiden iyiye azalttı. Altın madeni için hızlı bir şekilde kamulaştırma çıkarılması ve kamulaştırma kararının Kamulaştırma Yasası’nın 27’nci maddesine yani yurt savunması ihtiyacına dayatılması da ayrı bir tartışma konusu oldu.

Ege Çevre ve Kültür Platformu Dönem Sözcüsü Avukat Arif Ali Cangı, DSİ’nin 2002 nisan ayına kadar barajdan yana olduğunu daha sonra ise altıncıların baskısıyla görüş değiştirdiğini öne sürüyor. Cangı, “2002’den sonra Tüprag her duruşmada baraj zaten yapılmayacak savunması yaptı ve bugün geldiğimiz noktada şirketin dediği doğru çıktı” diyor. Cangı, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin su sorununu çözmek için Çamlı Barajı’nın zorunlu olduğunu söylediğine de dikkat çekiyor.