AKP’li başkanın kentten kovduğu belgeselciler, TRT’den birincilik ödülü aldı

Geçtiğimiz yaz, İnebolu ve Abana’da gösterimi engellenen Karadeniz Sahil Yolu projesiyle ilgili belgesel, TRT’den “En İyi Belgesel” ödülü aldı. İnebolu Belediye Başkanı İdris Güleç, belgeselin kentteki gösterimini hakaretlerle yarıda kesmiş ve “Başbakanımı çevre düşmanı gösteriyor” diye karşı çıkmıştı.

Özgür Gürbüz – Habertürk / 5 Şubat 2008

Temel Reis, takasıyla denizinin arasına “Karadeniz Sahil Yolu” giren, hayatı Trabzon ve Vakfıkebir’de geçmiş kendi halinde bir balıkçı. Sahil yolu öyle hızlı inşa ediliyor ki, akşam deniz kıyısında bıraktığı takasını Temel, sabah otoyolun arkasında yani karada buluyor. Takasını yeniden denize taşımak isterken de taka kırılıyor. Temel Reis, Rüya Arzu Köksal ve Aydın Kudu tarafından çekilen “Son Kumsal” adlı belgeselin kahramanlarından sadece biri. (Temel Reis'in öyküsü için bakınız; http://ozgurgurbuz.blogspot.com/2008/07/temel-reisin-taka-inad.html) Son Kumsal, Samsun – Trabzon arasındaki sahil yolu yapılırken yaşanan doğa tahribatını, yöre halkının düşüncelerini anlatan bir yapıt.

Son Kumsal’ı Türkiye, geçtiğimiz yaz yaşanan sansür tartışmalarıyla tanımıştı. Karadeniz’in birçok kentinde yapılan gösteriler, İnebolu ve Abana’da engellenmiş, belgeselin yapımcıları İnebolu Belediye Başkanı ile tartıştıktan sonra apar topar kenti terk etmek zorunda kalmışlardı. İnebolu’nun AKP’li Belediye Başkanı İdris Güleç, Başbakan Erdoğan’ın belgesel içerisinde çevre düşmanı olarak gösterildiğini belirterek, “Bu yolu Sayın Başbakan Erdoğan mı yaptırdı? Yıllar önce başlanmış projeyi bitirdi” diyerek gösterimi yarıda kestirmişti. Güleç, Kudu’nun, “Devamını izleseydiniz, biz Başbakan’a karşı bir şey yapmıyoruz” yanıtına da, “Benim canımı daha fazla sıkmadan çek git” karşılığını verdiğini öne sürmüştü. Olayın ardından belgesel ekibi, kendilerini güvende hissetmedikleri için o gece kenti terk etti. Bir sonraki gün Abana’da yapılması planlanan gösterim de Kaymakamlık tarafından iptal edilmişti.

Yapımcılardan Aydın Kudu, TRT’den aldıkları birincilik ödülü için, “Yönetici konumunda bulunan atanmış veya seçilmiş bazı yetkililer, ödülün anlamını kavrayabilirlerse bu iyi bir mesaj olabilir. Umarız olur ve bundan böyle anlamsız gerekçelerle benzer engellemeler yaşanmaz” diyor. İnebolu'da filmi "Başbakanımı çevre düşmanı gösteriyor" diye sansürleyen AKP'li Belediye Başkanı’ydı, Abana’da ise topu Kaymakam’a atarak sorumluluk almayan CHP'li Belediye Başkanı” diyen Kudu, “İki farklı parti ancak sonuç nerdeyse aynı” diyor. Belgeselin yönetmeni Rüya Arzu Köksal, proje aşamasında Kültür Bakanlığı’ndan alınan desteğin anlamlı bir adım olduğunu, birincilik ödülüyle TRT gibi resmi kurumların benzer açılımlar içerisinde olmasının mutluluk verici olduğunu söylüyor.

Birincilik ödülüyle beraber 25 bin YTL ve üç yıl boyunca TRT’de gösterim hakkı kazanan belgeselin yönetmeni Rüya Arzu Köksal ise ödülü değerlendirirken, “Denize, hele Karadeniz gibi azgın bir denize yol yapmaya kalkışmanın doğru bir şey olmadığının tüm yetkililer farkında. Anca çok sayıda ve güçlü çıkar grupları doğayla inatlaşma ısrarlarından vazgeçmiyor. Karadeniz'in doğu kıyılarında yapılan doğa katliamının batı tarafında tekrarlanmaması için yapacak çok şey var” diyor. Belgesel Sinemacılar Birliği’nin, Belediye Başkanı Güleç hakkında açtığı kamu davası da sürüyor. Güleç, anayasada karşılığı bulunan, sanatı ve düşünceyi yayma özgürlüğü, seyahat özgürlüğü, sanatın ve sanatçının korunması gibi temel normları ihlal ettiği gerekçesiyle dava edilmişti.