ve 1999 yılında bombalanarak yıkılan köprüyü yendien yapmak için aydın ve yazarlar kampanya başlattı.Özgür Gürbüz / 12 Eylül 2009
Herşey şair Şemsi Belli’nin yazdığı “Anayasso” şiiriyle başladı. Şiirinde, Şavata’dan Hakkari’ye yol geçmiyor, geçit vermiyor Zap Suyu” diyen şairin çağrısına kulak veren 68 kuşağının temsilcileri, dönemin Mimarlar Odası yöneticilerinden aldıkları teknik destekle Hakkari’deki Zap Suıyu üzerine köprü inşa etmek için yola çıktılar. Aralarında Masis Kürkçigil, Ragıp Zarakoğlu gibi tanınmış sol aydınların da bulunduğu 20’li yaşlardaki üniversiteli gençler 1969 yılında köprüyü 22 gün gibi kısa bir sürede tamamlayarak, hem batı ve doğu arasındaki gelir adaletsizliğine, hem de o sıralarda tartışılan İstanbul’daki Boğaz Köprüsü tartışmalarına, “İstanbul’a değil, Hakkari’ye köprü yapın” diyerek yanıt vermişti.
Batı zenginleşiyor, doğu fakirleşiyor
Halk arasında adı zaman zaman “Devrimci Gençlik Köprüsü” ve “Deniz Gezmiş Köprüsü” olarak da anılan bu betonarme köprü 1999 yılında bombalandı. Tabelası kurşunlandı. Aralarında Bulutsuzluk Özlemi, Diyar, Edip Akbayram, İlkay Akkaya, Leman Sam, Moğollar, Onur Akın, Sabahat Akkiraz, Servet Kocakaya, Vedat Sakman, Agire Jiyan ve Yasemin Göksu’nun da bulunduğu sanatçılar, şimdi bir dayanışma konseriyle gerekli olan 20-25 milyar parayı toplayıp köprüyü yeniden yapmaya karar verdi. Önümüzdeki günlerde İstanbul’da yapılacak konsere destek çağrısında bulunan yazar Cezmi Ersöz, “Bu bizim için bir onur meselesi. Aklımızda 10 yıldır vardı şimdi açılıma denk geldi. Daha önce operasyonlar yüzünden yapılamadı. 40 yıl önce oraya gidenler, Türkiye eşitsiz gelişiyor, batı zenginleşirken doğu fakirleşiyor. Bunun sonu hayırlı değil demişlerdi” açıklamasını yapıyor. İlk köprünün yapımında bizzat çalışan Ragıp Zarakolu ise
“O dönem biz bir açılım yaptık. Mütevazi ama önemli bir projeydi. Farklı yörelerde topluma açılma yönünde bir projeydi” diyor. "Müteahhitlere gerek yok, biz yaparız"
Konserden ücret almayacak olan sanatçılar, Hakkari Belediyesi ve Valiliği’nin de projeye destek verdiğini aslında paranın konsersiz de toplanabilmesinin mümkün olmasına rağmen bunun dayanışma içinde yapılmasını istediklerini belirtti. Projenin, 1969 yılında olduğu gibi, İstanbul’a yapılması düşünülen 3. köprü tartışmalarına denk gelmesi de ayrı bir önem taşıyor. Konsere katılacak sanatçılardan Yasemin Göksü, “Üçüncü köprü İstanbul’dan çok şey alıp götürecek” diyerek gençlerden 40 yıl önce olduğu gibi projeye destek vermelerini istedi. Devrimci Gençlik Köprüsü adlı belgeselin yapımcısı Bahriye Kabadayı ise bu desteğin müjdecisi gibiydi. Her gösterim sonunda belgeseli izleyenlerin köprüyü yeniden yapalım diye harekete geçtiğini anlatan Kabadayı’ya basın toplantısına katılan İstanbul Öğrenci Kollektifi’ne üye gençler, “ Müteahhitlere gerek yok biz yaparız” yanıtını verdi.
Şair Belli’nin “Şavata’dan Angara’ya ses getmiir” diye bitirdiği şiiri İstanbul’a ve orada verilecek konserle Hakkari’ye yeniden uzanacağa benziyor.
***
İşte Şemsi Belli'nin o çok sevdiğim ve çoçukluğumdan bu yana dilimden düşürmediğim Anayasso şiiri:
Gul, gurban olduğum Hökümet Baba!
Baa bir alfabe veremez miydin?
Gara dağlar gar altında galanda
Ben gülmezem Dil bilmezem Şavata'dan Hakkari'ye yol bilmezem
Gurban olam, çaresi ne, hoooyyy Babooov?
Bebek yaniir, bebek hasda, bebek ataş içinde
Ben fakiro Ben hakiro
Dohdor, ilaç, çarşı, bazar, tam-takiro
Gurban olam, bu ne işdir, hoooyy Babooov?
Çonciğ ağliir, çonciğ öliir, geçüt vermiy Zap Suyi
Parasizo Çaresizo
Ben halsizo, ben dilsizo, şeher uzah, yolsizo
Bu ne haldır, bu ne işdir, hoooyy Babooov?
Gara dağda gar altında ufağ ufağ mezerler
Yeddi ceset hetim hetim Zap Suyinde yüzerler
Hökumata arzeylesem azarlar
Ben ketumo Ben hetimo
Ben ne biçim votandaşim, hoooyyyy Baboooovvv?
Şavata'dan Angara'ya ses getmiir
Biz getmeğe guvvatımız heç yetmiir
Malımız yoh Yolumuz yoh Angara'ya ses verecek dilimiz yoh
Ganadımız, golumuz yoh
Bu ne biçim memlekettir, hoooyyy Babooovvv?
Yerin, yurdun, adresesin bilmirem.
Angara'da: Anayasso!
Ellerinden öpiy Hasso
Yap bize de iltimaso.
Bu işin mümkini yoh mi hoooyyy Babooovvv?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder