Kyoto Protokolü’nün yerini alacak yeni anlaşma yıl sonunda şekillenecek ve ülkelerin hangi oranda seragazı indirimi yapacağı belli olacak. Bu konuda ilk net açıklama Avustralya’dan geldi. Avustralya, seragazı salımlarını 2020 yılında 2000 yılının yüzde 25 altına çekmeyi kabul ediyor.
Özgür Gürbüz-Gazete Habertürk/8 Haziran 2009
Danimarka’nın başkenti Kopenhag, yıl sonunda ya tarihi bir anlaşmaya sahne olacak ya da tarihi bir hayal kırıklığına. Kyoto Protokolü’nün yerini alacak yeni anlaşma, ülkelerin küresel ısınmayı durdurmak için 2012 sonrası neler yapması gerektiğini karar bağlayacak. Ülkelerin sorumluluklarının ne olacağı hakkında tartışmalar süredursun, Avustralya, seragazı salımlarını 2020 yılında 2000 yılının yüzde 25 altına çekmeyi önererek hedef önerisini kamuoyuna duyurdu. İklim değişikliği konusu Avustralya’da sert tartışmalara neden olmuş, bir önceki seçimde merkez sağ hükümetin Kyoto karşıtı tutumu, iktidarı elden kaçırmasının nedenlerinden biri olarak yorumlanmıştı.
İklim değişikliği bakanı
Avustralya’nın İklim Değişikliği Bakanı Senator Penny Wong “Avustralya için risk büyük. Gelecekteki refahımız ve eşsiz doğamızın akıbeti uluslararası düzeyde anlaşma yapılmasına bağlı” açıklamasını yapıyor. Çözüm yollarından birinin ormanları korumak olduğunu söyleyen Wong, “Ormanların tahrip edilmesi küresel sera gazı salınımlarının yüzde 18’ini oluşturmakta. Gelişmekte olan ülkelerdeki ormanların yok olmasına yol açan ekonomik zorunluluk yerine, ormanların korunmasını özendirmeliyiz” diyor. Avustralya karbondioksit gazının yakalanıp yeraltına gömülmesine yönelik teknolojilere de önlem paketi içerisinde yer veriyor ve iki milyar Avustralya doları ederinde bir yatırım planlıyor.
Taslak metin tartışılıyor
Öte yandan, ülkelerden gelen önerilerin derlenmesiyle oluşan Kyoto’nun yerini alacak metin de şekillenmeye başladı. Taslak metinde, 2020 yılına kadar seragazı emisyonlarını 1990 yılının yüzde 25 ile 45 oranında aşağı çekilmesini isteyen farklı hedefler var. 2050 yılında ise yine 1990 yılına göre seragazı emisyonlarını en az yüzde 75 azaltmayı hedefleyen öneriler var. Protokole taraf olan ülkeler, 7-18 Aralık tarihlerinde Kopenhag’ta yapılacak büyük buluşma öncesinde bir dizi toplantı yaparak bu farklı hedefler üzerinde bir anlaşmaya varmaya çalışacak. Tek tartışma konusu indirim oranının ne olacağı da değil. İndirimin öncelikli olarak hangi ülkeler tarafından yapılacağı, hedeflerden daha çok tartışılıyor. Üye ülkelerin verdiği önerilerle oluşturulan taslak metinde, sorumluluğun Kyoto’da olduğu gibi sadece “kalkınmış ülkeler” tarafından alınıp alınmayacağı henüz belli değil.
Üzerinde ciddi tartışmaların olacağı bir başka konu da atmosferdeki karbondioksit konsantrasyonunun nerede sınırlandırılacağıyla ilgili. Birçok bilim insanı halihazırda dünyanın ortalama sıcaklığında meydana gelen 0,8 derecelik artışın 2 dereceyi geçmesi halinde geri dönülemez bir noktaya gelineceğini söylüyor. Bunun için de atmosferdeki seragazı konsantrasyonunun 400 ile 450 ppm (CO2 eşdeğeri) arasında sınırlandırılmasını öne sürenler de var. Daha sıkı tedbirler alınmasını isteyen bir başka öneri ise sıcaklığı en fazla 1,5 dereceye kadar arttırmayı, buna bağlı olarak konsantrasyon miktarını da 350 ppm’de sabitlemeyi öneriyor. Yine, Kyoto’dan farklı olarak indirim hedeflerinin, ülkelerin atmosfere bıraktıkları toplam emisyon miktarı yerine kişi başına düşen emisyon miktarından yapılması da öneriler arasında.
Türkiye’nin önerisi metinde yok
Üye ülkelerin önerilerinden oluşan taslakta Türkiye’nin kendisini tanımladığı ve gelişmiş ülkelerden farklı bir hedef verilmesini istediği, “İleri Gelişmiş Ülkeler” grubu yer almıyor. Türkiye’nin bu aşamadan sonra nasıl bir strateji izleyeceği ise merak konusu. Bilindiği gibi Türkiye, en son verilere göre 2007 yılı sonunda seragazı emisyon miktarını 372 milyon tona kadar çıkarmış, böylece 1990 ylına göre yüzde 119 oranında bir artışa imza atmıştı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder